Hen phế quản, căn bệnh hô hấp mãn tính gây ra những cơn khó thở, ho dai dẳng, khiến người bệnh luôn cảm thấy mệt mỏi, khó chịu. Bên cạnh việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, nhiều người tìm đến các liệu pháp Đông y như bấm huyệt để hỗ trợ điều trị và cải thiện sức khỏe. Trong đó, huyệt Thiên Đột – một huyệt vị quan trọng ở vùng cổ và ngực – được biết đến với tác dụng “thần kỳ” trong việc giảm nhẹ triệu chứng hen phế quản.
Hôm nay, hãy cùng Mầm Spa tìm hiểu về huyệt Thiên Đột và khám phá tác dụng tuyệt vời của phương pháp bấm huyệt này trong việc hỗ trợ điều trị hen phế quản, giúp bạn tìm lại sự dễ chịu trong hô hấp và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Khái niệm huyệt Thiên Đột
Huyệt Thiên Đột, còn được biết đến với tên gọi khác là Ngọc Hộ hay Thiên Cù, nằm ở vùng lõm phía trên xương ức. Cái tên “Thiên Đột” gợi lên hình ảnh “ống khói” trên cao, và quả thực, huyệt vị này có tác dụng điều hòa khí huyết, giúp không khí lưu thông dễ dàng, giống như làn khói bay lên từ ống khói.
Trong y học cổ truyền, huyệt Thiên Đột là huyệt thứ 22 của mạch Nhâm, thuộc một trong bốn huyệt hội của khí âm và dương, cùng với huyệt Quan Nguyên, Trung Quản và Chí Dương. Vị trí đặc biệt này khẳng định vai trò quan trọng của huyệt Thiên Đột trong việc điều hòa năng lượng, duy trì sự cân bằng âm dương cho cơ thể.
Huyệt Thiên Đột được ứng dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý về đường hô hấp, đặc biệt là ho, hen suyễn, viêm họng, viêm phế quản. Tác động vào huyệt vị này giúp giảm nhanh các triệu chứng khó chịu, thông thoáng đường thở, nâng cao sức khỏe hô hấp.
Huyệt Thiên Đột nằm ở đâu?
Huyệt Thiên Đột nằm ở vùng cổ, ngay tại phần lõm phía trên xương ức, gần sát với xương ức và ngang với xương đòn ở hai bên. Để dễ hình dung, bạn có thể sờ nhẹ vào vùng lõm trên xương ức, đó chính là vị trí của huyệt Thiên Đột.
Cấu tạo giải phẫu của huyệt:
- Bên trong huyệt Thiên Đột là một hệ thống phức tạp gồm các cơ, dây thần kinh và mạch máu. Cụ thể:
- Cơ: Huyệt được bao quanh bởi cơ ức, cơ đòn, cơ chũm, bờ trong của cơ ức, cơ móng và giáp trạng.
- Dây thần kinh: Các nhánh dây thần kinh số 11 và 12 chi phối hoạt động vận động của huyệt.
- Da: Vùng da tại huyệt Thiên Đột chịu sự chi phối của dây thần kinh C3.
Tác dụng huyệt Thiên Đột
Theo y học cổ truyền, huyệt Thiên Đột có những tác dụng chính sau:
- Tuyên phế: Huyệt giúp thông khí phế, giúp không khí lưu thông dễ dàng, giảm triệu chứng khó thở, tức ngực.
- Hóa đờm: Kích thích huyệt Thiên Đột giúp long đờm, tiêu đờm, giảm ho, thông thoáng đường thở.
- Lợi yết hầu: Huyệt có tác dụng làm dịu cổ họng, giảm đau rát, khắc phục tình trạng viêm họng, viêm amidan.
- Khai âm thanh: Tác động vào huyệt Thiên Đột giúp cải thiện giọng nói, trị khàn tiếng, mất tiếng.
- Điều khí: Huyệt giúp điều hòa khí huyết, nâng cao sức khỏe tổng thể.
Ứng dụng trong điều trị bệnh:
Huyệt Thiên Đột được ứng dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý về đường hô hấp như:
- Viêm họng, đau họng
- Ho
- Hen suyễn
- Nấc cụt
- Bướu cổ
Theo sách “Châm cứu lâm chứng thực nghiệm”, châm cứu huyệt Thiên Đột kết hợp với các huyệt vị khác như Hợp Cốc, Thiên Đỉnh, Quan Nguyên, Chiếu Hải có tác dụng ích khí, dưỡng âm, tán kết, hỗ trợ điều trị bướu cổ hiệu quả.
Tổng quan về bệnh hen suyễn
Hen phế quản, hay còn gọi là hen suyễn, là một bệnh lý mãn tính ảnh hưởng đến đường hô hấp. Bệnh gây ra tình trạng viêm nhiễm và co thắt đường thở, khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc hô hấp. Các triệu chứng thường gặp bao gồm khó thở, ho, tức ngực và thở khò khè.
Mặc dù nguyên nhân chính xác gây ra hen phế quản vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng các nhà khoa học cho rằng bệnh có liên quan đến yếu tố di truyền và môi trường. Những người có tiền sử gia đình mắc bệnh hen suyễn có nguy cơ cao mắc bệnh hơn. Ngoài ra, tiếp xúc với các tác nhân kích thích từ môi trường như phấn hoa, bụi bẩn, lông động vật, khói thuốc lá… cũng có thể làm khởi phát cơn hen.
Mức độ nghiêm trọng của hen phế quản rất đa dạng, từ nhẹ đến nặng, và biểu hiện khác nhau ở mỗi người. Có người chỉ thỉnh thoảng gặp phải các triệu chứng nhẹ, trong khi có người lại phải đối mặt với những cơn hen suyễn nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hàng ngày.
Mục tiêu điều trị hen phế quản là kiểm soát triệu chứng, ngăn ngừa các cơn hen cấp tính và giúp người bệnh có cuộc sống bình thường. Các phương pháp điều trị bao gồm sử dụng thuốc, thay đổi lối sống và một số liệu pháp hỗ trợ khác.
Thuốc điều trị hen suyễn thường là thuốc giãn phế quản, thuốc chống viêm và thuốc ức chế miễn dịch. Bên cạnh đó, người bệnh cần thay đổi lối sống, tránh các tác nhân kích thích, tập thể dục thường xuyên và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ.
Hen phế quản dưới góc nhìn của y học cổ truyền
Khác với y học hiện đại, y học cổ truyền nhìn nhận hen phế quản (hay còn gọi là “háo suyễn”) dưới góc độ tổng thể, chú trọng vào sự mất cân bằng năng lượng trong cơ thể. Theo đó, hen phế quản được cho là do sự rối loạn chức năng của ba tạng: phế, thận và tỳ.
Tạng Phế: Trong Đông y, phế là tạng chủ quản hô hấp, giúp cơ thể trao đổi khí với môi trường bên ngoài. Khi phế khí suy yếu, chức năng hô hấp bị ảnh hưởng, gây ra khó thở, một trong những triệu chứng điển hình của hen phế quản.
Tạng Thận: Thận chủ về âm dương và thủy khí trong cơ thể. Nếu thận khí hư suy, âm dương mất cân bằng, thủy khí sẽ ứ đọng, sinh ra đờm, làm tắc nghẽn đường thở, gây ho, khó thở.
Tạng Tỳ: Tỳ có chức năng vận hóa, chuyển hóa thức ăn thành chất dinh dưỡng nuôi cơ thể. Khi tỳ dương hư nhược, chức năng vận hóa suy giảm, đờm không được chuyển hóa và đào thải, tích tụ ở đường thở, cũng là nguyên nhân gây ra ho, khó thở.
Như vậy, hen phế quản trong y học cổ truyền không chỉ đơn thuần là bệnh lý của đường hô hấp, mà còn liên quan đến sự mất cân bằng chức năng của các tạng phủ khác. Chính vì vậy, việc điều trị hen phế quản theo Đông y thường tập trung vào việc điều hòa chức năng tạng phủ, bồi bổ chính khí, khử đờm, giúp cơ thể khôi phục lại sự cân bằng.
Bấm huyệt Thiên Đột
Nằm ngay giữa chỗ lõm của xương ức, phía trước khí quản, huyệt Thiên Đột được xem là “cánh cửa” quan trọng để điều trị các bệnh lý về đường hô hấp, đặc biệt là hen phế quản. Trong Đông y, huyệt Thiên Đột có tác dụng tuyên phế (làm thông khí phế), hóa đờm, điều hòa khí huyết. Khi tác động vào huyệt vị này, bạn sẽ cảm nhận được những lợi ích tuyệt vời sau:
Giảm triệu chứng khó chịu: Bấm huyệt Thiên Đột giúp giảm nhanh các triệu chứng khó thở, ho, tức ngực – những “nỗi ám ảnh” thường trực của người bị hen phế quản.
Cải thiện chức năng hô hấp: Việc tác động vào huyệt vị này giúp tăng cường lưu thông khí huyết, thông thoáng đường thở, giúp phổi hoạt động hiệu quả hơn.
Giảm viêm, kháng khuẩn: Bấm huyệt Thiên Đột có tác dụng giảm viêm, giảm sưng đường hô hấp, ngăn ngừa sự tấn công của các tác nhân gây bệnh.
Tăng cường sức đề kháng: Kích thích huyệt Thiên Đột giúp nâng cao hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng của cơ thể, phòng ngừa các bệnh lý về đường hô hấp.
Hướng dẫn bấm huyệt Thiên Đột giảm hen phế quản
Bấm huyệt Thiên Đột là phương pháp đơn giản, dễ thực hiện, giúp bạn kiểm soát các triệu chứng hen phế quản một cách hiệu quả. Hãy cùng Mầm Spa thực hiện theo các bước sau:
Xác định vị trí huyệt Thiên Đột:
Huyệt Thiên Đột nằm ở chính giữa chỗ lõm bờ trên xương ức, phía trước khí quản. Bạn có thể dễ dàng cảm nhận được vị trí này bằng cách sờ nhẹ.
Chuẩn bị:
Tìm một tư thế thoải mái, có thể ngồi hoặc nằm, giúp cơ thể được thả lỏng.
Bấm huyệt:
Dùng ngón tay cái hoặc ngón trỏ day ấn huyệt Thiên Đột theo chiều kim đồng hồ. Thực hiện động tác này trong khoảng 30 giây đến 1 phút.
Lặp lại:
Lặp lại động tác bấm huyệt 2-3 lần cho mỗi bên. Bạn có thể thực hiện bấm huyệt Thiên Đột 1-2 lần mỗi ngày.
Lưu ý:
- Không nên bấm huyệt quá mạnh, tránh gây đau.
- Không bấm huyệt khi đang lên cơn hen cấp.
- Nếu bạn có các bệnh lý nền khác như tim mạch, huyết áp, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bấm huyệt.
Kết hợp với các phương pháp khác
Để đạt hiệu quả tốt nhất, bạn nên kết hợp bấm huyệt Thiên Đột với các phương pháp điều trị khác như dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, thay đổi lối sống lành mạnh, tránh các tác nhân kích thích, tập thể dục thường xuyên…
Như vậy, bấm huyệt Thiên Đột là một phương pháp hỗ trợ điều trị hen phế quản an toàn, hiệu quả, dễ thực hiện và tiết kiệm chi phí. Bạn hoàn toàn có thể áp dụng phương pháp này tại nhà để kiểm soát các triệu chứng khó chịu do hen phế quản gây ra, đồng thời nâng cao sức khỏe hô hấp.
Mầm Spa hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về huyệt Thiên Đột và cách bấm huyệt hiệu quả. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc muốn tìm hiểu thêm về các liệu trình chăm sóc sức khỏe tại Mầm Spa, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi TẠI ĐÂY. Chúc bạn luôn khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng!
